De geheimen van de Santa María del Mar (2)

Niet alleen Maria, ook de stenen van haar kathedraal hebben hun geheimen. Soms moet je heel goed kijken, pas dan vertellen ze hun verhaal. Vlakbij het Plaça de Santa María, aan de kant van de Carrer del Sombreres, ontdek je dan in de kathedraalmuur op ongeveer één meter hoogte een paar stenen met de vage contouren van wapenschilden. Ooit waren dat ´Gereserveerd´ bordjes; voor de paarden van de edelen die in de kathedraal ter kerke gingen.

Eenmaal binnen moeten de edele blikken tijdens saaie en grijze missen regelmatig omhoog zijn gedwaald, naar de zo veel kleuriger gebrandschilderde ramen. Dat waren meestal andere vensters dan nu, als gevolg van grote en kleine rampen die de Santa María in de loop van de tijd troffen. Zo sneuvelden de ramen van de rechtervleugel door de grote brand van 1936, aan het begin van de Spaanse Burgeroorlog.

 

 

FC Barcelona

De huidige ramen van de kathedraal zijn een bont allegaartje van religieuze en niet zo religieuze snit. Zelfs het wapen van de FC Barcelona ontbreekt niet - al is de club voor de gemiddelde culé (Barça-supporter) natuurlijk heiliger dan María of welke santa dan ook.

Nee, écht heiligschennis is, vinden de Catalanen, de aanwezigheid van Filips V in de kerk. De Frans-Spaanse koning die op 11 september 1714 de stad innam en daarbij duizenden Catalanen doodde. Wat het nog erger maakt, is de locatie van het raam waarop Filips prijkt. Dat bevindt zich in de rechtervleugel, en wel pal tegenover de Fossar de Les Moreres. De plek dus, waar ooit veel van de `martelaren van 1714´ begraven lagen en tegenwoordig hét monument voor La Diada, zoals 11 september in Catalonië wordt genoemd.

Lesje geschiedenis

De zeer Catalaanse krant Avui onderzocht in 2009 de macabere aanwezigheid van Filips in de Santa María del Mar, na een tip van een verbaasde bezoeker van de kathedraal. 

De speurtocht leverde alleen vragen op. Is het raam uit de jaren zestig en daarmee een lesje geschiedenis van het Franco-regime? Of dateert het pas, zoals sommige deskundigen menen, uit 1990, toen de Santa María de tot nu toe laatste grote restauratie onderging? En vóór de burgeroorlog? Was de kop van die vermaledijde Filips toen ook al in ´onze´ kathedraal te zien?

De vorst zelf doet er het zwijgen toe. Naast hem buigt echtgenote Maria Louise bevallig heur hoofdje. Haar man kijkt wat wazig voor zich uit, de rug stug gekeerd naar de Fossar de les Moreres.
.