24-11-2012

De stad der wonderen (3) - bang voor stoom

 

´De hele 19de eeuw heeft Barcelona steeds vooropgelopen bij nieuwe ontwikkelingen. In 1818 kwam tussen Barcelona en Reus de eerste postkoetsverbinding van Spanje tot stand. In 1826 werden er op de Patio de la Lonja de eerste gaslantarens geplaatst. In 1836 werd de eerste stoommachine geïnstalleerd, de eerste aanzet tot industriële mechanisatie. De eerste spoorlijn van Spanje werd in 1848 tussen Barcelona en Mataró gelegd. Ook de eerste elektriciteitscentrale van Spanje werd in Barcelona geïnstalleerd, in 1875. De kloof die er in dat opzicht tussen Barcelona en de rest van het schiereiland bestond was gigantisch en de stad maakte dan ook een diepe indruk op mensen.’
Eduardo Mendoza, De stad der wonderen, pagina 19

Bang voor stoom

De Spaanse industriële revolutie begon met La Bonaplata.  Deze textielfabriek in de Carrer de Tallers in El Raval was de eerste fabriek die met stoommachines werkte. Om die reden werd het bedrijf Vapor Bonaplanta genoemd of simpelweg El Vapor, De Stoom. 

Vier Luddites werden later opgepakt, en ter dood veroordeeld wegens sabotage
De fabriek zelf bestond overigens maar kortstondig. Gevestigd in 1832, was het bedrijf eind november 1833 (sorry, meneer Mendoza) volledig operationeel. Nog een twee jaar later was het alweer over. In de nacht van 5 op 6 augustus 1835 stichtten lokale Luddite-arbeiders, beducht voor hun banen, brand in El Vapor. De schade bedroeg 136.000 duros en betekende het einde van de fabriek. Vier Luddites werden later opgepakt, en ter dood veroordeeld wegens sabotage.



Stad der wonderen
Deel 3 van een reeks -onregelmatige - posts met als vertrekpunt het boek De stad der wonderen (1986). Eduardo Mendoza´s klassieke roman over de schelm Onofre Bouvila speelt zich af in het Barcelona tussen de wereldtentoonstellingen van 1888 en 1929 (met uitstapjes in de tijd).




Geen opmerkingen:

Een reactie posten