De geheimen van de Santa Maria del Mar (1)

Arme Maagd Maria. Ze staat er, in al haar onschuld, wat eenzaam bij, daar boven de absisdeur van de Santa Maria del Mar. De meeste toeristen lopen haar na een bezoek aan de Kathedraal van de Zee straal voorbij, in gedachten al bij de carrer de Montcada. Eenmaal in het befaamde straatje schuiven ze aan bij de meestal lange rij wachtenden voor het Picasso-museum.

Maria buigt haar linkerheup bevallig, haar blik gaat richting carrer de Montcada. Het is alsof ze maar wat graag ook eens een kijkje zou willen nemen in het straatje. Niet vanwege Pablo P. en zijn moderne kunsten, maar om historische redenen. In de carrer de Montcada woonden in Middeleeuwen immers de allerrijksten van Barcelona. Het was vooral dankzij hun geld dat in de 14de eeuw Maria´s kathedraal kon worden gebouwd.

Op sterven na dood 

Er is nóg een verklaring voor Maria´s lichaamshouding. Een geschiedenis die zich afspeelt in een niet nader te duiden jaar:

Het liep tegen het einde van de dag. De avondklok had nog niet geklonken toen vlakbij de Santa Maria del Mar, in de carrer de Flassaders (de straat van de dekenmakers), twee dieven het huis van een oude vrek binnendrongen. Gealarmeerd door het geschreeuw van de grijsaard nam een jonge dekenmaker poolshoogte. In het huis trof hij de oude man op de vloer, badend in het bloed en op sterven na dood.

In paniek rende de jongeling naar zijn eigen huis verderop in de straat en dook daar onder de eigenhandig gemaakte dekens. Wel liet hij het licht branden.
Dat laatste zou hem noodlottig worden.

Kort nadat de dekenmaker het hazenpad had gekozen, arriveerde de nachtwacht bij het huis van de nu morsdode vrek. In de bloedplas rond het lijk vond de nachtwacht een paar draden wol. Eenmaal weer buiten op straat zag hij in slechts één huis nog licht. De wakkere Sherlock wist genoeg…

Onschuldig 

De gevangenis stond vlakbij het Plaça de l´Àngel, de galg op het Pla del Palau. De hele weg naar de executieplaats schreeuwde de jongen dekenmaker zijn onschuld uit. In de carrer de Montcada was er eindelijk één iemand die naar hem luisterde: Maria. Vanaf haar hoge standplaats draaide ze zich richting carrer Montcada en keek indringend maar vooral liefdevol op de veroordeelde neer.

Voor het verzamelde volk was er geen twijfel: de jongen was onschuldig. En dus werd hij vrijgelaten.

Iets te gemakkelijk om waar te zijn, deze ingreep van Maria? Er bestaat ook nog een tikkeltje andere versie van het verhaal. Die zegt dat op het moment dat Maria haar verlossende blik wierp de boeien van de jongen braken.

Maria zelf kan geen uitsluitsel geven over wat er nu werkelijk is voorgevallen. In 1936 sneuvelde ze tijdens de Spaanse Burgeroorlog, precies 230 jaar oud. Op haar plaats staat sinds 1939 een dubbelgangster, gemaakt door de beeldhouwer Frederic Marès. En deze dame weet natuurlijk van niets. De onschuld zelve.

De kopie van het Mariabeeld, gemaakt door Frederic Marès in 1939. De Duitse beeldhouwer Conrad Rudolf maakte in 1706 het origineel. Het beeld stond oorspronkelijk op een obelisk aan de Passeig del Born. De obelisk werd vernietigd bij de inname van Barcelona in 1714 door Filips V, waarna het beeld verhuisde naar de absisdeur van de Santa Maria del Mar. In 1936, aan het begin van de Spaanse Burgeroorlog, werd het door anarchisten vernietigd.