Carnaval 2012 in Barcelona: samba en chocolade

El Rei, symbool van Carnestoltes 2012

Donderdag barst in Barcelona het carnavalsfeest los. Als in oude tijden, het kon niet uitblijven. Na, afgelopen september, de meest traditionele Mercè sinds tijden, komt het conservatieve stadsbestuur nu met een klassiek carnaval.
Niet langer dus een grote centrale optocht langs de Paral.lel, met latino’s in de hoofdrol en de rest van stad in de rol van toeschouwer. Carnestoltes 2012 moet een feest worden voor tots, iedereen. Op het programma staan onder meer zo´n dertig wijkoptochten, een officiële inhuldiging van El Rei Carnestoltes (Prins Carnaval) en gemaskerde bals voor jong en oud. Het feest eindigt ook traditioneel, met de entierro (begrafenis) van de sardina, een reuzensardine die door de treurende Barcelonezen ten grave zal worden gedragen in Parc de la Ciutadella.

Wild volksfeest
Inspiratiebron voor deze ´culturele normalisatie´ is het carnaval zoals dat werd gevierd in het 17de eeuwse Barcelona. En net als toen is dit jaar La Ribera het brandpunt van de feestelijkheden. Het carnaval van La Ribera -  de wijk is bij toeristen beter bekend als El Born - was een wild volksfeest, dat zich afspeelde op en rond de Passeig del Born. Arm en rijk gingen daar een week lang uit hun bol.

De begrafenis van de sardine.

Een eeuw later gedroegen de rijken zich inmiddels een stuk standbewuster. De belangrijke feesten van de stad werden niet langer gevierd op straat, onder ´het volk´, maar binnen de eigen kring. Hoe de 18de eeuwse elite van El Born het carnaval beleefde, weten we dankzij Francesch Tagell. Deze klerk beschreef in 1720 een serie van twaalf carnavalsfeesten in de rijkeluispaleizen  aan de Carrer de Montcada, ´de meest edele straat van de gehele stad´- nu vooral bekend als locatie van het Picasso-museum. 
 

Gezellig toch, zo´n kopje chocolade? Carnaval van de elite anno 1720.

Elk feest, meldt Tagell, verliep volgens een vast patroon. Begonnen werd met beschaafde conversatie, onder het genot van een kopje chocolade – toen al. Daarna volgde een rondje uiterst stijlvol dansen, waarna het tijd was voor een fijn stukje toneel (mime of komedie), verzorgd door ingehuurde professionele acteurs. Na een nieuwe dansronde (met beschaafde allemandes, minuets en uiteraard de eigen sardana) eindigde de jolijt met een formele uitnodiging voor het feest van de volgende dag,  te houden in een paleis elders in de straat. Waar het hele ritueel zich vervolgens herhaalde.
Aan het eind van de laatste feestavond las een als Prins Carnaval verkleedde acteur zijn testament voor. Hij eindigde met de wens dat zijn publiek, dat zich tijdens de feesten ´zo gewéldig had vermaakt´, nu maar mocht genieten van de komende Lente.

Anno 2012 zal het ongetwijfeld een stuk wilder en ook gezelliger toegaan in El Born, al ontbreekt ook dit keer vast de chocolade niet.
De latino´s ondertussen, laten zich door het gemeentebestuur niet kisten,  nu ´hun´ optocht langs de Paral.lel wordt beperkt tot 25 comparsas, carnavalsgroepen. De meeste comparsas doen in plaats daarvan mee aan een van de vele wijkparades. Sommige parades (bijvoorbeeld die in feestwijk Gràcia) tellen daardoor meer dan honderd deelnemende groepen.
 
Carnaval 2012 in Barcelona: samba en chocolade.

Prins Carnaval wordt ingehuldigd op de Passeig del Born, waarna hij het eerste gemaskerd bal opent van Carnestoltes 2012 (Passeig del Born, do 16 febr.  vanaf 17.30 uur).
Het volledige programma van Carnestoltes 2012 vind je hier (in het Catalaans).