´Dictamen de alta velocidad´ - in modern Nederlands: ´Highspeed-besluit´ - kopte de krant El Periódico op 15 september. Daaronder volgde het bericht dat de Catalaanse regering samen met de gemeeente Barcelona had besloten om een recent ontdekt Romeins dorp niet te sparen.
De vondst van het 1100 m2 grote complex werd gedaan op de bouwplaats van het toekomstige station La Sagrera, aan de noordkant van de stad. Dat was in juni, maar de ontdekking bleef wonderlijk genoeg lang geheim. Pas op 1 september had El Periódico de primeur. Twee weken daarna volgde het besluit van de autoriteiten: onder de grond met dat dorp. El Periódico wist zelfs te melden dat al in augustus een klein deel onder het beton was verdwenen. Dus nog vóór onze primeur, pruttelde de krant in zijn commentaar.
Seny
De snelle besluitvorming heeft inderdaad weinig van doen met seny, het subtiele evenwicht tussen verstand en gevoel waar de Catalanen zelf prat op gaan. Maar voorspelbaar was het allemaal wel. Bij La Sagrera gaat het immers om veel prestige en nog veel meer geld. We hebben het dan ook over een gigantisch complex: een bus-, metro-, en treinstation ineen, omringd door winkels en kantoren.
Bovendien is er haast. Langs dit Spaanse Hoog Catharijne moet namelijk al in 2012 de AVE razen, de hogesnelheidstrein van Madrid naar Parijs. En weer een jaar later wordt La Sagrera de vaste stop van deze highspeed trein. Die komt nu nog niet verder dan station Sants, aan de zuidkant van stad. Wanneer volgend jaar de tunnel die dwars door de stad -en pal langs de Sagrada Familia - loopt klaar is, wordt dat dus anders. Vanuit Barcelona trein je dan comfortabel en razendsnel naar Parijs, met een snelheid van op sommige stukken meer dan 300 kilometer per uur.
Zo´n AVG houd je dus echt niet tegen, als net ontdekt Romeins dorp.
De laatste minuten van het Romeinse dorp in de bouwput van La Sagrera:
Begraafplaats
´Ik weet wel, het is de nieuwe tijd, maar het maakt mij wat melancholiek´, zong Wim Zonneveld ooit in zijn fraaie lied Het Dorp. Gelukkig: bij historische vondsten in de bodem van Barcelona gaat het niet altijd om de ongelijke strijd tussen economie en cultuur. En er wórdt nogal wat gevonden in de Barcelonese gronden. Logisch, gezien het rijke Romeinse, joodse en middeleeuwse verleden van de stad.
Laatst was het weer raak, dit keer bij de restauratiewerkzaamheden van het scheepvaartmuseum, het Museu Marítim. In de bodem van het 13e eeuwse complex (ooit de koninklijke scheepwerven, las Drassanes) stuitten de verbaasde werkers op een Romeinse begraafplaats, waarvan de oudste graven uit de 1e eeuw dateren. Een meer dan welkome verrijking van de collectie, vond de museumdirecteur. De begraafplaats zal dan ook in situ te bewonderen zijn in het gerenoveerde gebouw, dat zelf al sinds 1976 nationaal erfgoed is.
De ruïnes van 1715
De samenwerking tussen twee ´cultuurlagen´ loopt niet altijd zo soepel. Neem de Mercat de Born, de overdekte markt die door de carrer de Picasso wordt gescheiden van Parc de la Ciutadella. Die naam Ciutadella verwijst naar het gitantische fort dat hier in 1715 werd gebouwd in opdracht van de Spaanse koning Filips V, die een jaar eerder Barcelona had veroverd (lees hier meer over de gebeurtenissen van 1714).
Het door de bevolking gehate bouwwerk werd in de jaren na 1869 door de stad Barcelona gesloopt, om plaats te maken voor het park en de Mercat del Born, met zijn 8000 m2 vloeroppervlakte het grootste overdekte plein van Europa. Het gebouw was tot 1971 de belangrijkste versmarkt van Barcelona, en werd toen vervangen door de Mercabarna.
Het duurde tot 2002 voordat de markt een nieuwe definitieve bestemming kreeg. Gesteund door enthousiaste buurtbewoners begon de gemeente met de omvorming tot provinciale bibliotheek. De eerste spade stond echter nauwelijks de grond, of het was al raak: de resten van gebouwen die in 1715 gesloopt waren voor de bouw van het fort. Uiteindelijk vond men overblijfselen van onder meer woonhuizen, putten, paardenstallen, werkplaatsen, winkels en ook nog eens 360 meter straat.
Sarcofaag voor ruïnes
Wat te doen? Archeologen en historici spraken van een unieke vondst, die inzicht gaf in het Barcelona van rond 1700. De buurtbewoners waren minder onder de indruk. Zij wilden hun bibliotheek. Een lange strijd volgde. Uiteindelijk wonnen de wetenschappers.
Volgend jaar is het zover, de vernieuwde Mercat del Born opent dan zijn deuren als cultureel centrum. Binnenkomer wordt een permanente tentoonstelling getiteld Barcelona 1700, als opmaat voor het bezoek aan de opgravingen. Voor een deel zal je die kunnen zien vanaf de verhoogde loopbruggen (zie foto hiernaast). Onder die bruggen verschuilen zich de overige overblijfselen, samen met een aantal ruimten bedoeld voor culturele activiteiten.
Deze loopbruggen maakten dat de strijd om de markt weer oplaaide. Veel buurtbewoners, maar ook bijvoorbeeld architecten ´van buiten´ vonden en vinden het maar een idee van niks. Ooit was de markt een ontmoetingsplaats voor iedereen, vol leven en bedrijvigheid. Die loopbruggen maken de plaats echter een ´sarcofaag voor ruïnes´, zo vinden zij. De felste tegenstanders hebben zich verenigd in de actiegroep El Torn del Born. Hun voorstel: een groot multifunctioneel plein met daaronder en alléén ondergronds zichtbaar de archeologische resten.
Loopbruggen of plein, de gemiddelde toerist, onwetend ook over hoe het vroeger was, zal het weinig uitmaken. Onder de indruk van de archeologische vondsten raakt hij waarschijnlijk toch wel. En niet te vergeten van het gebouw zelf. Een uit ijzer, glas en baksteen opgetrokken wonder, met een dak dat ´lijkt te zweven´, zoals de befaamde kunstcriticus Robert Hughes ooit schreef.
Toevallig museum
De voormalige El Born-markt wordt een van de vele dependances van de het Historisch Museum van Barcelona. Een museum overigens dat zijn bestaan te danken heeft aan Romeinse opgravingen. Begin vorige eeuw gingen op de grens tussen de Barrio Gótico en El Born meer dan 2000 panden tegen de vlakte. Ze moesten plaatsmaken voor de constructie van een nieuwe verkeersader richting zee, de Via Laietana. Wel werd een aantal bijzondere gebouwen steen voor steen op een nieuwe plek weer opgebouwd. Waaronder het Casa Clariana–Padellàs, een gotisch paleisje van rond 1500, dat de Plaza del Rei als nieuwe bestemming kreeg. Toen arbeiders daar in 1930 begonnen de wederopbouw van het paleis stuitten ze op resten van Barcino, de oude Romeinse stad. De ontdekking betekende de geboorte van het Historisch Museum van Barcelona, dat uiteindelijk in 1943 officieel openging, met het op de Plaza del Rei herbouwde Clariana–Padellàs als ´toegangspoort´ tot de Romeinse opgravingen.
Een schril contrast met het lot van het in juni ontdekte dorp. Krijgen we daar dan helemaal niets van te zien? Jazeker. Een 50m2 groot mozaïek blijft gespaard en zal worden tentoongesteld in een nog nader te bepalen ruimte. De rest van het dorp zal het helaas moeten doen met een virtuele presentatie. In 3D uiteraard.
De nieuwe tijd, net wat u zegt.
Deze post verscheen eerder op Orange Monkey Blog.
De vondst van het 1100 m2 grote complex werd gedaan op de bouwplaats van het toekomstige station La Sagrera, aan de noordkant van de stad. Dat was in juni, maar de ontdekking bleef wonderlijk genoeg lang geheim. Pas op 1 september had El Periódico de primeur. Twee weken daarna volgde het besluit van de autoriteiten: onder de grond met dat dorp. El Periódico wist zelfs te melden dat al in augustus een klein deel onder het beton was verdwenen. Dus nog vóór onze primeur, pruttelde de krant in zijn commentaar.
Seny
De snelle besluitvorming heeft inderdaad weinig van doen met seny, het subtiele evenwicht tussen verstand en gevoel waar de Catalanen zelf prat op gaan. Maar voorspelbaar was het allemaal wel. Bij La Sagrera gaat het immers om veel prestige en nog veel meer geld. We hebben het dan ook over een gigantisch complex: een bus-, metro-, en treinstation ineen, omringd door winkels en kantoren.
Bovendien is er haast. Langs dit Spaanse Hoog Catharijne moet namelijk al in 2012 de AVE razen, de hogesnelheidstrein van Madrid naar Parijs. En weer een jaar later wordt La Sagrera de vaste stop van deze highspeed trein. Die komt nu nog niet verder dan station Sants, aan de zuidkant van stad. Wanneer volgend jaar de tunnel die dwars door de stad -en pal langs de Sagrada Familia - loopt klaar is, wordt dat dus anders. Vanuit Barcelona trein je dan comfortabel en razendsnel naar Parijs, met een snelheid van op sommige stukken meer dan 300 kilometer per uur.
Zo´n AVG houd je dus echt niet tegen, als net ontdekt Romeins dorp.
De laatste minuten van het Romeinse dorp in de bouwput van La Sagrera:
Begraafplaats
´Ik weet wel, het is de nieuwe tijd, maar het maakt mij wat melancholiek´, zong Wim Zonneveld ooit in zijn fraaie lied Het Dorp. Gelukkig: bij historische vondsten in de bodem van Barcelona gaat het niet altijd om de ongelijke strijd tussen economie en cultuur. En er wórdt nogal wat gevonden in de Barcelonese gronden. Logisch, gezien het rijke Romeinse, joodse en middeleeuwse verleden van de stad.
Laatst was het weer raak, dit keer bij de restauratiewerkzaamheden van het scheepvaartmuseum, het Museu Marítim. In de bodem van het 13e eeuwse complex (ooit de koninklijke scheepwerven, las Drassanes) stuitten de verbaasde werkers op een Romeinse begraafplaats, waarvan de oudste graven uit de 1e eeuw dateren. Een meer dan welkome verrijking van de collectie, vond de museumdirecteur. De begraafplaats zal dan ook in situ te bewonderen zijn in het gerenoveerde gebouw, dat zelf al sinds 1976 nationaal erfgoed is.
De ruïnes van 1715
De samenwerking tussen twee ´cultuurlagen´ loopt niet altijd zo soepel. Neem de Mercat de Born, de overdekte markt die door de carrer de Picasso wordt gescheiden van Parc de la Ciutadella. Die naam Ciutadella verwijst naar het gitantische fort dat hier in 1715 werd gebouwd in opdracht van de Spaanse koning Filips V, die een jaar eerder Barcelona had veroverd (lees hier meer over de gebeurtenissen van 1714).
Het door de bevolking gehate bouwwerk werd in de jaren na 1869 door de stad Barcelona gesloopt, om plaats te maken voor het park en de Mercat del Born, met zijn 8000 m2 vloeroppervlakte het grootste overdekte plein van Europa. Het gebouw was tot 1971 de belangrijkste versmarkt van Barcelona, en werd toen vervangen door de Mercabarna.
Het duurde tot 2002 voordat de markt een nieuwe definitieve bestemming kreeg. Gesteund door enthousiaste buurtbewoners begon de gemeente met de omvorming tot provinciale bibliotheek. De eerste spade stond echter nauwelijks de grond, of het was al raak: de resten van gebouwen die in 1715 gesloopt waren voor de bouw van het fort. Uiteindelijk vond men overblijfselen van onder meer woonhuizen, putten, paardenstallen, werkplaatsen, winkels en ook nog eens 360 meter straat.
 |
| Sarcofaag voor ruïnes? De Mercat del Born vanaf 2012. |
Wat te doen? Archeologen en historici spraken van een unieke vondst, die inzicht gaf in het Barcelona van rond 1700. De buurtbewoners waren minder onder de indruk. Zij wilden hun bibliotheek. Een lange strijd volgde. Uiteindelijk wonnen de wetenschappers.
Volgend jaar is het zover, de vernieuwde Mercat del Born opent dan zijn deuren als cultureel centrum. Binnenkomer wordt een permanente tentoonstelling getiteld Barcelona 1700, als opmaat voor het bezoek aan de opgravingen. Voor een deel zal je die kunnen zien vanaf de verhoogde loopbruggen (zie foto hiernaast). Onder die bruggen verschuilen zich de overige overblijfselen, samen met een aantal ruimten bedoeld voor culturele activiteiten.
Deze loopbruggen maakten dat de strijd om de markt weer oplaaide. Veel buurtbewoners, maar ook bijvoorbeeld architecten ´van buiten´ vonden en vinden het maar een idee van niks. Ooit was de markt een ontmoetingsplaats voor iedereen, vol leven en bedrijvigheid. Die loopbruggen maken de plaats echter een ´sarcofaag voor ruïnes´, zo vinden zij. De felste tegenstanders hebben zich verenigd in de actiegroep El Torn del Born. Hun voorstel: een groot multifunctioneel plein met daaronder en alléén ondergronds zichtbaar de archeologische resten.
Loopbruggen of plein, de gemiddelde toerist, onwetend ook over hoe het vroeger was, zal het weinig uitmaken. Onder de indruk van de archeologische vondsten raakt hij waarschijnlijk toch wel. En niet te vergeten van het gebouw zelf. Een uit ijzer, glas en baksteen opgetrokken wonder, met een dak dat ´lijkt te zweven´, zoals de befaamde kunstcriticus Robert Hughes ooit schreef.
 |
| Casa Clariana–Padellàs, begin van het Historisch Museum van Barcelona |
Toevallig museum
De voormalige El Born-markt wordt een van de vele dependances van de het Historisch Museum van Barcelona. Een museum overigens dat zijn bestaan te danken heeft aan Romeinse opgravingen. Begin vorige eeuw gingen op de grens tussen de Barrio Gótico en El Born meer dan 2000 panden tegen de vlakte. Ze moesten plaatsmaken voor de constructie van een nieuwe verkeersader richting zee, de Via Laietana. Wel werd een aantal bijzondere gebouwen steen voor steen op een nieuwe plek weer opgebouwd. Waaronder het Casa Clariana–Padellàs, een gotisch paleisje van rond 1500, dat de Plaza del Rei als nieuwe bestemming kreeg. Toen arbeiders daar in 1930 begonnen de wederopbouw van het paleis stuitten ze op resten van Barcino, de oude Romeinse stad. De ontdekking betekende de geboorte van het Historisch Museum van Barcelona, dat uiteindelijk in 1943 officieel openging, met het op de Plaza del Rei herbouwde Clariana–Padellàs als ´toegangspoort´ tot de Romeinse opgravingen.
Een schril contrast met het lot van het in juni ontdekte dorp. Krijgen we daar dan helemaal niets van te zien? Jazeker. Een 50m2 groot mozaïek blijft gespaard en zal worden tentoongesteld in een nog nader te bepalen ruimte. De rest van het dorp zal het helaas moeten doen met een virtuele presentatie. In 3D uiteraard.
De nieuwe tijd, net wat u zegt.
Deze post verscheen eerder op Orange Monkey Blog.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten