19-12-2011

Het raadsel van de Canaletes (1)

En wéér vierden de supporters bij de Font de Canaletes (Fuente de Canaletas in het Spaans) een triomf van hun Barça.
Er zijn riantere locaties denkbaar om met een paar duizend geestverwanten - al waren het er vandaag veel minder - een feestje te bouwen.

Toch is  het een logische plek. Om te beginnen was  de fontein altijd een populaire ontmoetingsplaats. Je praatte erbij met bekenden, en deelde de laatste nieuwtjes en roddels. En dan had de bron ook nog eens het beste drinkwater van de stad – daarover een andere keer meer.

De populariteit van Canaletes groeide nog toen ene Esteve Sala in 1901 een drankenkiosk begon, pal naast de fontein. Het kletst tenslotte lekkerder wanneer je er iets te drinken bij hebt.


Frits van Turenhout

De ondernemende Sala liet het niet bij die ene kiosk. Hij opende de ene na de andere onderneming en werd de horecakoning van Barcelona. Sala had ook een bar vlakbij El Camp del Carrer Indústria, het eerste stadion (1909-1922) van FC Barcelona, aan wat nu de Carrer de París heet. Van daaruit vertrok na afloop van elke  Barça-wedstrijd een ober in grote haast naar de Canaletes-kiosk. Daar schreef deze mobiele Frits van Turenhout de uitslag op een groot schoolbord. Het nieuwsgierige publiek stroomde toe en vierde overwinningen steevast met drankjes en broodjes van de kiosk.
En zo is het gekomen.
(Dit is versie 1a.  In versie 1b ontbreekt de ober en werd er gebeld naar de kiosk. Om te beginnen tijdens de rust. ´Zorg voor veel broodjes heren, we staan met 3-0 voor!´)



De kiosk bij de fontein op de Rambla de Canaletes.

Versie 2 heeft ook schoolborden en die hingen dan  aan het pand gevestigd op Rambla nummer 13 (nu 133, Bar Núria,- anno 1926 en ook eigendom van Esteve Sala- zit er nog steeds)  Daarop verschenen de headlines van de krant La Rambla (opgericht: 1930), de krant van Josep Suñol i Garriga, directielid van FC Barcelona - in 1935 werd hij voorzitter, als opvolger van, jawel, Esteve Sala.


 De kiosk werd in 1951 afgebroken. De fontein zwijgt. De supporters juichen en zingen.




La Rambla werd gemaakt op de Rambla de Canaletes nummer 13, ter hoogte van de fontein. Om extra kopers te trekken, zette de redactie de belangrijkste nieuwtjes op een schoolbord op het balkon van  het pand. Vooral de voetbaluitslagen trokken altijd drommen belangstellenden.
En zo is het gekomen.
Josep Syol (met sigaar) met links van hem de Catalaanse president Lluís Companys in mei 1936 op de tribune van Les Corts,  het tweede stadion (1922-1957) van FC Barcelona.

Dan is er nog versie 3, of meer een versie 2b eigenlijk. Waarin het schoolbord niet verbonden is met La Rambla, maar met, geloof het of niet, de Madrileense krant El Sport (opgericht: 1917), die dus op de Rambla de Canaletes een kantoor had. Verder hetzelfde verhaal als versie 2.

En zo is het gekomen. Een historisch gezien juiste plek dus, die fontein, voor een Barça- feestje. Maar welke versie van ´het waarom´ nu de juiste is?

Afbraak van de befaamde kiosk, 1951. (foto: Pérez de Rozas)
De kiosk werd in 1951 afgebroken. De fontein zwijgt. En de supporters juichen en zingen.

14-12-2011

Barcelona op reuzenformaat


Ik heb het nog niet in de ramsj gezien, dit vast en zeker prijzige boek uit 2010, maar hier zijn veel van de plaatjes, zoals ze te zien zijn op You Tube: 


Het boek: negentig ansichtkaarten (waarvan 30 op gigaformaat) van het Barcelona uit de jaren 1912-1935. De foto´s werden genomen door de Franse fotograaf Lucien Roisin Besnard, volgens de nauwkeurige aanwijzingen van zijn baas.

Àngel Toldrà i Viazo op klein formaat.
Deze Àngel Toldrà i Viazo (Barcelona, 1867-1956) had een schrijfwarenwinkel  in de carrer de Canuda.  In 1905 startte hij met een lucratieve bijverdienste: originele ansichtkaarten. Eerst van Barcelona, daarna volgde de rest van Catalonië en ook Mallorca.
Hij begon met het klassieke formaat. Later kwamen daar grote maten bij als het panorama.
Toldrà i Viazo was ook een man van grote getallen: hij produceerde maar liefst 7500 verschillende ansichtkaarten. 

De Sagrada Família in een Eixample in aanbouw, Plaza de Catalunya zonder reclame, de oude haven (Port Vell) die toen nog gewoon ´de haven´ was...

Platen die het woord ´ansicht´ recht doen.

Barcelona panoràmica. Postals d’Àngel Toldrà i Viazo. Uitgeverij Efadós, 2010. Met toelichtende teksten van journalist en Barcelona-kenner Lluís Permanyer.

11-12-2011

Soms is het stil in Barcelona

Een van de drukste straten van de stad, La Diagonal, tijdens Real Madrid- FC Barcelona.
Foto op de website van het Catalaanse sportblad Mundo Deportivo.

01-12-2011

Gaudí met LED


Koud brandt de kerstverlichting (zie het You Tube filmpje hierboven) of burgermeester Trias wil méér licht in Barcelona. Bericht in La Vanguardia  deze week:  het gemeentebestuur ziet nieuwe straatverlichting als een ´prioriteit´.

Eerste vraag in tijden van crisis: Wat kost het?

Valt mee en toch tegen. Eerst de energie- en dus kostenbesparende toverwoorden: ´LED´, ´intelligent´ en ´telecontrol´. Voluit:  Een systeem dat -  en vanaf hier citeer ik de TU Delft –  ´bestaat uit lantaarnpalen met LED-verlichting, omgevingssensoren en draadloze communicatie. De lantaarnpalen kunnen hiermee de lichten dimmen als er geen auto’s, fietsers of voetgangers in de buurt zijn. Ook kunnen ze draadloos met elkaar en met een centrale communiceren.´

Goed voor zo´n 80 procent minder energiegebruik, zegt Delft, dat zelf aan zo´n wonderlichtsysteem werkt. (Al op de hoogte van de plannen van Barcelona, dames en heren in Delft? U wordt niet genoemd door La Vanguardia.) En ook de onderhoudskosten van het systeem zijn minder hoog.

Dat is natuurlijk prachtig. Wat blijft - de tegenvaller - zijn de hoge omschakelkosten. Voor een stad als Barcelona (114.000 straatlantaarns met één of meer lampen)  zo´n 100 miljoen euro.
Toch gaat het plan hoogstwaarschijnlijk door. De eerste proeven (zonder de TU dus) zijn hoopgevend. En, nog belangrijker, de Partido Popular (PP) is vóór; zonder deze rechtse zeer Spaanse partij is het anno 2011 zelfs in Barcelona moeilijk besturen. Alberto Fernández Díaz, de locale PP-voorman, ziet het lichtplan als de kans voor Barcelona om zich te ontdoen van ´haar complexen als trieste en donkere stad´.

Barcelona met gaslicht: ook mooi!
Señor Fernández Díaz overdrijft natuurlijk. We leven niet meer in 1842, toen de eerste twee gaslantaarns in de stad verschenen, voor de Santa Maria del Mar in El Born. En ook 1882 is ver verleden tijd. Dat jaar kreeg de Passeig de Colom als eerste straat in Barcelona elektrisch licht. De twee beroemdste lantaarnpalen van de stad, die van Gaudí op de Plaça Reial, moesten overigens nog wachten tot 1890. Dat zal dit keer, met de LED-lampen, ongetwijfeld sneller gaan.

Gaudí met LED. Klinkt goed.